มารู้จัก GHK-Cu (Wellness Peptides) กันเถอะ

GHK-Cu คืออะไร

  • เปปไทด์เชิงซ้อนของทองแดง (glycyl-L-histidyl-L-lysine + Cu²⁺) พบตามธรรมชาติในเลือด น้ำลาย และปัสสาวะ มีบทบาทต่อการซ่อมแซมผิว/แผล การสร้างคอลลาเจน-อีลาสติน และต้านอักเสบ หลายงานรีวิวสรุปว่าระดับ GHK-Cu ลดลงเมื่ออายุมากขึ้นและการเติมเฉพาะที่อาจช่วยการฟื้นฟูผิวได้. PMC

ข้อดี (หลักฐานที่มี)

  • ผิว/ริ้วรอย: การทดลองสุ่มปกปิดหลังทำ CO₂-laser (12 สัปดาห์) พบว่า “ความพอใจของผู้ใช้” สูงกว่ากลุ่มควบคุม แต่ตัวชี้วัดเชิงวัตถุ (เช่น รอยแดง, ริ้วรอยโดยผู้ประเมินตาบอด) ไม่แตกต่างอย่างมีนัยสำคัญ. PubMed
  • ผิว/ริ้วรอย (การศึกษามนุษย์ขนาดเล็กอื่น ๆ): รายงานการใช้ซีรัมที่มี GHK-Cu ในพาหะพิเศษ (เช่น นาโนแคเรียร์) 8 สัปดาห์ ลดปริมาตร/ความลึกริ้วรอยเมื่อเทียบกับยาน้ำเชื้อหรือตัวเปรียบเทียบ (Matrixyl 3000®) แต่ยังเป็นหลักฐานระดับเล็ก/ไม่ใช่ RCT ขนาดใหญ่. PMC / @WalshMedical
  • ผิว/โครงสร้างโดยอ้อม: การศึกษาแบบสุ่มปกปิดใช้ “ปลอกหมอนผสมทองแดงออกไซด์” 4 สัปดาห์ (ไม่ใช่ครีม) ทำให้ตัวชี้วัดสภาพผิวดีขึ้นกว่ากลุ่มควบคุม สนับสนุนบทบาทของทองแดงต่อการฟื้นฟูผิว. Cupron / PMC
  • แผล/ซ่อมแซมเนื้อเยื่อ: หลักฐานพรีคลินิก (สัตว์/เซลล์) สม่ำเสมอว่า GHK-Cu ส่งเสริมการสมานแผล การสร้างเมทริกซ์ (คอลลาเจน-GAG) และการจัดรีโมเดลเนื้อเยื่อ. ในมนุษย์โดยตรงยังมีจำกัด. ScienceDirect / PMC
  • ผม: หลักฐานในหลอดทดลอง/สัตว์บ่งชี้ว่ากลุ่มคอปเปอร์เปปไทด์บางชนิด (เช่น AHK-Cu) กระตุ้นโฟลลิเคิลผม; ข้อมูลมนุษย์คุณภาพสูงยังจำกัด จัดว่า “อาจช่วยสนับสนุนสภาพหนังศีรษะ/เส้นผม” มากกว่ารักษาผมร่วงโดยตรง. semanticscholar.org

ผลข้างเคียง/ความปลอดภัย

  • โดยรวม “ทนได้ดี” เมื่อใช้เฉพาะที่ในระดับเครื่องสำอาง ผลข้างเคียงที่เจอได้: ระคายเคือง/คัน/แดง ผดผื่นสัมผัส (พบไม่บ่อย). คณะผู้เชี่ยวชาญ CIR สรุปว่า Copper Tripeptide-1 (GHK-Cu) ปลอดภัยในเครื่องสำอางตามรูปแบบการใช้ในปัจจุบัน (รายงานปี 2018/เอกสารชุด). SAGE Journals / cir-reports.cir-safety.org
  • งานด้านความเป็นพิษผิวหนังในหลอดทดลองชี้ว่า GHK-Cu ที่เข้มข้นที่ทดสอบ ไม่เพิ่ม ไซโตไคน์อักเสบสำคัญ (เมื่อเทียบกับเกลือทองแดงอนินทรีย์ที่ระคายผิวกว่า). Nature
  • หมายเหตุ: การฉีดเข้าผิว/ฉีดใต้ผิวด้วย GHK-Cu ยัง ไม่มีข้อมูลคลินิกมาตรฐาน ยืนยันปริมาณ-ประสิทธิผล-ความปลอดภัย จัดอยู่ในบริบทเวชสำอาง/ชุมชนมากกว่างานเวชศาสตร์เชิงหลักฐาน

ปริมาณการใช้ (เฉพาะที่/เวชสำอาง ไม่ใช่คำแนะนำการแพทย์)

  • ระดับความเข้มข้นที่ผู้ผลิตวัตถุดิบใช้กัน: ~0.05–1% w/w ในสูตรครีม/ซีรัม (เป็นช่วงที่อุตสาหกรรมแนะนำและพบได้จริงในผลิตภัณฑ์; CIR มิได้กำหนด “เปอร์เซ็นต์บังคับ” แต่จัดว่าสามารถใช้ได้ตามแนวปฏิบัติในเครื่องสำอาง). specialchem.com / www.paulaschoice-eu.com
  • ความถี่: ทาวันละ 1–2 ครั้ง ต่อเนื่อง 8–12 สัปดาห์ แล้วประเมินผล (สอดคล้องช่วงเวลาการศึกษาหลายชิ้น เช่น 4–12 สัปดาห์). PubMed / Cupron
  • การใช้ร่วมกับหัตถการ/ตัวช่วยส่งผ่าน: หลังเลเซอร์หรือ microneedling มีการใช้อย่างแพร่หลายในคลินิกความงาม แต่หลักฐาน RCT ชี้ผลผสม (เช่น หลัง CO₂-laser ไม่เหนือกว่าอย่างมีนัยสำคัญในตัวชี้วัดบางรายการ). PubMed

ระยะเวลาการใช้

  • งานทางคลินิกและเวชสำอางส่วนมากติดตามที่ 4–12 สัปดาห์; ผลด้านความยืดหยุ่น/ริ้วรอยมักประเมินที่สัปดาห์ 4–12 และต้องใช้ต่อเนื่องเพื่อคงผล (เป็นคุณสมบัติแบบ “เครื่องสำอาง”). PubMed / Cupron

แหล่งข้อมูลเพิ่มเติม (คัดเฉพาะที่น่าเชื่อถือ/อ่านต่อได้เลย)

  • รีวิวเชิงกลไกและข้อมูลผิว/แผลของ GHK-Cu (2015, 2018) รวมหลักฐานพรีคลินิกและสรุปข้อมูลมนุษย์ที่มี. PMC+1
  • การทดลองสุ่มปกปิดหลัง CO₂-laser (12 สัปดาห์): รายละเอียดผลลัพธ์/ข้อจำกัด. PubMed / liebertpub.com
  • งาน J Invest Dermatol ว่าด้วยบทบาท GHK-Cu ต่อเมทริกซ์ผิว/การหายของแผล. ScienceDirect
  • สรุปความปลอดภัยจาก Cosmetic Ingredient Review (CIR) และสถานะวัตถุดิบในเครื่องสำอาง. SAGE Journals

แนวทางการใช้ GHK-Cu BY Wellness Peptides

แนวทางการใช้ GHK-Cu (Copper Tripeptide-1) ที่มักถูกเล่าขานกันในวงการฟิตเนส / anti-aging / คลินิกผิว (ไม่ใช่คำแนะนำทางการแพทย์ แต่เป็นแนวปฏิบัติที่คนในชุมชนแชร์กัน)

วิธีการใช้

  • ทาผิว (Topical) → รูปแบบที่พบบ่อยที่สุด เช่น serum, cream, lotion
  • ฉีด (SC/ID/mesotherapy) → มีการใช้ในบางคลินิกความงาม (หลัง microneedling / meso therapy) แต่ข้อมูลวิชาการมนุษย์ยังน้อยมาก

ขนาด/ความเข้มข้นที่เล่าขาน

  • ทาผิว:
    • Serum/Cream เข้มข้น ~0.05–0.5% GHK-Cu
    • ใช้ วันละ 1–2 ครั้ง (เช้า–ก่อนนอน)
  • ฉีดใต้ผิว / meso:
    • 2–10 mg ต่อสัปดาห์ (แบ่งฉีด 1–2 ครั้ง) → ใช้กันใน community anti-aging/skin แต่ยังไม่มี RCT มนุษย์ยืนยัน

ระยะเวลาคอร์ส

  • ทาผิว: 8–12 สัปดาห์ขึ้นไปถึงจะเห็นผล → บางคนใช้ต่อเนื่องเป็นประจำ
  • ฉีด: มักทำเป็นคอร์ส 4–8 สัปดาห์ แล้วพักประเมินผล

ผลที่หวังกัน (จากการเล่าขาน)

  • ลดริ้วรอย / กระตุ้นคอลลาเจน อีลาสติน
  • ฟื้นฟูผิวหลังเลเซอร์, microneedling, PRP
  • กระตุ้นการงอกผม (เมื่อใช้กับหนังศีรษะ)
  • ลดการอักเสบ และช่วยสมานแผลเล็ก ๆ

ผลข้างเคียงที่เจอในการเล่าขาน

  • Topical: ระคายเคืองเล็กน้อย, คัน, รอยแดง → ส่วนใหญ่หายเอง
  • Injectable: ปวด/บวมบริเวณฉีด, ผื่นคัน → พบได้บ้าง
  • ผลข้างเคียงรุนแรงยังไม่มีรายงานชัดเจน แต่ “ข้อมูลการฉีดในคน” ยังจำกัดมาก

สิ่งที่นิยมจับคู่

  • Skincare: วิตามิน C, เรตินอยด์, ไฮยาลูรอนิค → เสริมผลด้านผิว
  • Procedure: Microneedling, PRP, เลเซอร์ → ใช้ร่วมเพื่อเร่งการฟื้นฟู
  • Anti-aging stacks: บางคนใช้ร่วมกับ peptides อื่น ๆ เช่น BPC-157 (แผล), TB-500 (ซ่อมเนื้อเยื่อ)

ข้อควรระวัง

  • คุณภาพผลิตภัณฑ์ไม่สม่ำเสมอ → บางยี่ห้อเป็น “for research use only”
  • ยังไม่มีมาตรฐานโดส/ความปลอดภัยสำหรับการฉีดในคน
  • สำหรับนักกีฬาแข่งขัน → GHK-Cu เอง ไม่ได้อยู่ใน WADA banned list แต่ถ้าอยู่ใน blend กับ TB-500/BPC-157 → เสี่ยงผิดกติกา